Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych to najmłodsze polskie święto narodowe, ustanowione w 2011r. Upamiętnia ono polskich żołnierzy i partyzantów, którzy po zakończeniu II wojny światowej nie złożyli broni i walczyli przeciwko komunistycznemu terrorowi.
Data 1 marca nie została wybrana przypadkowo. Tego dnia w 1951 roku w więzieniu na warszawskim Mokotowie straconych zostało siedmiu członków IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński i jego najbliżsi współpracownicy: Mieczysław Kawalec, Józef Batory, Adam Lazarowicz, Franciszek Błażej, Karol Chmiel i Józef Rzepka. Do dziś nie odnaleziono miejsca, w którym zostali pochowani.
Aby oddać poległym należny im hołd, w Wadowickim Panteonie Żołnierzy Wyklętych na cmentarzu komunalnym w Wadowicach, uroczyście złożono kwiaty.
W panteonie Wyklętych, który powstał w 2021 roku na Wadowickiej Nekropolii są chowani Ci, którzy zginęli walcząc o wolną Niepodległą Polskę. A których ciała zostały lub dopiero zostaną odnalezione. 23 lipca 2021 roku, jako pierwszy pochowany w panteonie został kpt. Wojciech Stypuła „Bartek”. Oficer AK, który zginął w 1944 roku, zastrzelony przez sowietów na Litwie. Jesienią tego samego roku został pochowany tu Mieczysław Zaręba. Żołnierz przedwojennego podziemia antykomunistycznego, którego pośmiertnie awansowano na stopień podporucznika.
Dodatkowo, aby uczcić Pamięć o Żołnierzach Wyklętych organizowany będzie Bieg Tropem Wilczym – największy bieg pamięci w całej Polsce . W 2022 roku w prawie 400 miastach w Polsce, a także poza jego granicami biegacze wspólnie uczcili pamięć Żołnierzy Wyklętych.
Celem Biegu Tropem Wilczym jest upamiętnienie ostatnich obrońców wolności, walczących na ziemiach polskich jeszcze po zakończeniu II Wojny Światowej. Jest to największy bieg pamięci w Polsce i na świecie. Symboliczny dystans biegu we wszystkich miastach wynosi 1963 metry. Liczba ta jest nawiązaniem do daty śmierci ostatniego, poległego w walce Żołnierza Wyklętego – Józefa Franczaka „Lalka”, który został zamordowany w 1963 roku. W niektórych miastach odbędą się także biegi na 5 i 10 km. Każdy z uczestników biegu otrzymuje koszulkę z wizerunkiem jednego z Żołnierzy Wyklętych oraz medal pamiątkowy. Odbędzie się on 5 marca 2023 roku.
Wprowadzono: 1 marca 2023