Wpływ na środowisko naturalne
Produkty niskiej emisji oddziałują negatywnie na cały ekosystem, a więc organizmy żywe (ludzie, zwierzęta, rośliny) i przestrzeń życiową tych organizmów (glebę, wody powierzchniowe i podziemne, powietrze atmosferyczne). Są one toksyczne i kumulują się w organizmach, na długo pozostają w środowisku i są trudne do unieszkodliwienia.
Obserwowalnymi skutkami oddziaływania zanieczyszczeń są:
- kwaśne deszcze,
- dziura ozonowa,
- globalne ocieplenie.
Kwaśne deszcze, to opady atmosferyczne o pH kwaśnym, niższym od normalnego. Kwaśne deszcze zawierają w sobie dwutlenek siarki, siarkowodór, chlorowodór oraz tlenki azotu. Oddziałują one negatywnie na drzewa i rośliny, uszkadzając liście i zakłócając przebieg fotosyntezy. Przyczyniają się do obumierania drzew oraz ograniczają odporność roślin na owady i grzyby. Zakwaszają glebę.
Dziura ozonowa, czyli obniżenie stężenia ozonu w wyższych warstwach atmosfery. Powstaje na skutek reakcji chemicznych freonów, halonów oraz tlenków azotu z ozonem, powodujących zmniejszenie jego ilości. Powstanie dziury ozonowej powoduje większą ekspozycję na promieniowanie ultrafioletowe na powierzchni ziemi, co ma negatywny wpływ na organizmy żywe.
Globalne ocieplenie, to obserwowane zjawisko podnoszenia się średniej temperatury. Przyczyną jest zwiększenie stężenia dwutlenku węgla, tlenku węgla, dwutlenku siarki i tlenków azotu, które to substancje utrudniają wypromieniowanie ciepła z powierzchni Ziemi. W połączeniu z kwaśnymi deszczami wpływającymi na zmniejszenie powierzchni lasów, które w naturalny sposób redukują ilość dwutlenku węgla w powietrzu, prowadzi do drastycznego załamania funkcjonowania ekosystemu.
Wpływ na zdrowie ludzi
Zanieczyszczenia pochodzące z niskiej emisji wpływają na zdrowie zarówno bezpośrednio, poprzez kontakt z zanieczyszczonym powietrzem, jak i pośrednio, w ramach ekosystemu, przez pożywienie, wodę pitną, zwiększone promieniowanie ultrafioletowe. Szkodliwe substancje podrażniają oczy, skórę i drogi oddechowe, wywołują duszący kaszel, bóle głowy i przyczyniają się do obniżenia odporności. Mają zgubny wpływ na wątrobę, śledzionę i krew. Wiążą czerwone ciałka krwi, utrudniając transport tlenu. Oddziałują na centralny układ nerwowy.
Wielokrotnie udowodniono, że znaczne stężenia produktów spalania w istotnym stopniu przyczyniają się do:
- występowania infekcji wirusowych i bakteryjnych,
- powstawania chorób przewlekłych: astmy, alergii, chorób układu krążenia, choroby Parkinsona i choroby Alzheimera
- występowania schorzeń układu nerwowego,
- bezpłodności u kobiet i mężczyzn,
- powstawania chorób nowotworowych.
Zanieczyszczenia wpływają negatywnie na zdrowie wszystkich ludzi, lecz wpływ na dzieci jest szczególnie wyraźny. Częstotliwości zachorowań wśród dzieci w okresach nasilania się niskiej emisji (np. na w sezonie grzewczym, szczególnie w czasie zwiększonej wilgotności powietrza), podatność dzieci na infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych wzrasta znacznie już po 2-3 dniach od momentu wystąpienia podwyższonego stężenia zanieczyszczeń w powietrzu.
Oprócz dzieci grupami szczególnie narażonymi na negatywne skutki zdrowotne są:
- osoby po 65 roku życia,
- kobiety w ciąży,
- osoby przewlekle chore,
- osoby uprawiające sport (bieganie, jazda na rowerze, gry drużynowe) na „świeżym” powietrzu.
Skutki ekonomiczne
Pomimo, że wpływ produktów niskiej emisji bywa trudny do precyzyjnego wyrażenia w kwotach pieniędzy, jest on jednak wyraźny i niezaprzeczalny.
Straty związane są przede wszystkim z:
- niszczeniem dóbr materialnych, obejmującym zarówno budynki (szczególnie wykończone materiałami naturalnymi, takimi jak kamień, lub drewno), obiekty infrastrukturalne (np. słupy sieci energetycznych), jak i urządzenia oraz maszyny (np. samochody, maszyny rolnicze),
- zwiększonymi kosztami eksploatacji i utrzymania obiektów, instalacji i urządzeń, wynikającymi z potrzeby zabezpieczenia przed niszczeniem (np. częstsze malowanie parkanów), jak i utrzymania parametrów użytkowych (np. zwiększone zużycie paliwa),
- zwiększoną absencją chorobową, wpływającą między innymi na podniesienie kosztów produkcji, w efekcie na zmniejszenie konkurencyjności rynkowej podmiotów gospodarczych
- zmniejszeniem produkcji rolnej, w szczególności w odniesieniu do sadownictwa, warzywnictwa i uprawy kwiatów,
- prowadzoną gospodarką leśną, w związku z dodatkowymi nakładami na zalesianie terenów zniszczonych przez zanieczyszczenia oraz na stosowanie środków zwalczających szkodniki,
- zmniejszeniem atrakcyjności turystycznej gminy, przez postrzeganie jej jako terenu zagrożonego ekologicznie.
Pozostałe skutki
Każda z wymienionych grup negatywnych efektów zanieczyszczenia środowiska wynikającego z niskiej emisji dotyka bezpośrednio społeczności gminy.
Niska jakość powietrza, powodująca obniżenie komfortu życia, zwiększająca się liczba zachorowań, skutki ekonomiczne dotykające bezpośrednio, jak i przenoszone przez inne podmioty dotykają bezpośrednio mieszkańców.
W ostatecznym rozrachunku skutki niskiej emisji wyrazić się mogą w postaci niezadowolenia wyborców i kierowanych wobec władz gminy oskarżeń o zaniechanie istotnych działań, o priorytetowym znaczeniu dla mieszkańców i przedsiębiorców.
Wprowadzono: 26 stycznia 2017